Temiz enerji ne demektir?
Temiz enerjiyi kısaca kendini sınırsız tekrarlayan yenilenebilir ve hammadde bağımlısı olmayan enerji olarak tanımlayabiliriz. Temiz enerji kaynaklarının kullanımı için önemli olan diğer kriterler ise taşınabilirlik, bakım ihtiyacı olmaması, ihtiyacın olduğu yerde üretim, hiçbir atık çıkmaması, sessiz üretim olarak sıralanabilir. Türkiye hem güneş bakımından hem de rüzgâr bakımından oldukça zengin bir ülkedir. Bu zenginliği boşa harcama lüksüne sahip olmayan yurdumuz için tükenmeyen bir kaynak olan rüzgâr ve güneş önümüzdeki yılların temel ısıl enerji ve elektrik kaynağı olmaya adaydır.
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını kullanarak “Temiz Enerji Üretimi” projeleri için T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının desteği var mıdır?
Ülkemizde enerji üretimleri ile ilgili yatırımlar 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa göre özel sektör tarafından yapılıp işletilmektedir. Bugün için bakanlığın benzer projeler için bir destekleme gerçekleştirilememektedir. Söz konusu proje için Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ve Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’na (TÜBİTAK) bağlı Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEP) tarafından yürütülen Ar-Ge projeleri ile ilgili programlara başvuru yapılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak lisanssız elektrik üretim tesisi kurulması halinde üretilen ihtiyaç fazlası elektrik kime hangi fiyattan ve kaç yıl süreyle satılabilir?
Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak kurulan lisanssız elektrik enerjisi üretim tesislerinden üretilen elektriğin ihtiyaç fazlası kısmı tesisin 2020 yılı sonuna kadar işletmeye alınması halinde YEK Kanununa ekli I sayılı Cetvelde yer alan fiyattan 10 yıl süreyle satın alınır.
Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri için lisans alma süreçlerinde izlenecek yol nedir?
Yenilenebilir enerji kaynaklarından lisans alma süreçleri için izlenecek yol haritasına http://www.yegm.gov.tr/yenilenebilir/lisansli_yol_haritasi.aspx web adresinden ulaşılabilir.
Türkiye’deki illerin rüzgar potansiyelleri hakkında nasıl bilgi alabilirim?
Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü, Türkiye Rüzgar Enerjisi Potansiyel Atlasını (REPA) hazırlayarak kullanıcıların hizmetine sunmuştur. REPA’yı kullanarak Türkiye geneli, coğrafi bölgeler, iller ve istenilen bir alan için rüzgar kaynak bilgilerine ulaşmak mümkündür. Rüzgar kaynak bilgilerine http://www.yegm.gov.tr/YEKrepa/REPA-duyuru_01.html internet adresinden ulaşılabilir.
Ülkemizdeki jeotermal enerji potansiyelinin dağılımı nasıldır?
Ülkemizde potansiyel oluşturan alanların % 79’u Batı Anadolu’da, % 8,5’i Orta Anadolu’da, % 7,5’i Marmara Bölgesinde, % 4,5’i Doğu Anadolu’da ve % 0,5’i diğer bölgelerde yer almaktadır. Jeotermal kaynaklarımızın % 94’ü düşük ve orta sıcaklıklı olup, doğrudan uygulamalar (ısıtma, termal turizm, mineral eldesi vs.) için uygun olup, % 6’sı ise dolaylı uygulamalar (elektrik enerjisi üretimi) için uygundur.
Ülkemizdeki jeotermal elektrik santrallerinin ilgili mevzuat çerçevesinde çevreye uygunluk denetim hükümleri nelerdir?
Jeotermal elektrik santrallarının çevresel etki değerlendirme izni 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu Uygulama Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasında geçen “İşletme ruhsatı alındıktan sonra, ruhsat sahibince Çevresel Etki Değerlendirmesi olumlu kararı veya Çevresel Etki Değerlendirilmesi Gerekli Değildir karar belgesi alınarak, ruhsat alanı ve faaliyete ilişkin diğer meri mevzuattan kaynaklanan gerekli izinlerin alınması için ilgili bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları nezdinde en geç üç ay içinde girişimde bulunulması zorunludur. Çevresel Etki Değerlendirmesi işlemleri tamamlanmadan ve gerekli izinler alınmadan işletme faaliyetlerine başlanmaz…” hükmüne tabidir. Ayrıca söz konusu uygulama yönetmeliğinin 12 inci maddesinde “Jeotermal sistemin ve çevrenin korunması ile ilgili tedbirlerin alınıp alınmadığı, reenjeksiyon ve deşarjın teknik kurallarına ve çevre mevzuatına uygunluğuna yönelik denetimler her yıl İdare (Büyükşehir İlleri için Valilik) tarafından yapılır.” hükümleri amirdir.
Lisanslı güneş elektrik santrallerinin maksimum kurulu gücü nedir?
Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğine göre güneş enerjisine dayalı üretim tesisi kurulması için yapılan önlisans başvurularında, başvuruya konu her bir üretim tesisinin kurulu gücü 50 MW’ı geçemez. Ancak Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları Yönetmeliğine göre kurulu toplam kapasite Bakanlığımızca hazırlanacak Şartname ile belirlenmektedir.
Güneşten elektrik üretimi teşvik ediliyor mu?
5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanuna göre güneş enerjisinden üretilen elektrik için 2020 yılı sonuna kadar işletmeye girenler için 10 yıl boyunca 13,3 ABD Dolar-cent/ kWh alım garantisi verilmektedir. Ayrıca, lisanslı güneş elektrik tesisleri için Kanunun 2 sayılı cetvelinde belirtilen yerli malı belgeli aksam için ilgili fiyatları da alım garanti fiyatına 5 yıl süreyle ilave edilmektedir.
1 MW’ın altında lisans alma ve şirket kurma zorunluluğu var mı?
Kendi elektrik enerjisi ihtiyaçlarını karşılamak isteyenler kurulu gücü 1 MW’a kadar yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurabilir. Bu kişilerin lisans alma ve şirket kurma zorunluluğu yoktur.
Güneşten nasıl elektrik elde edilebilir?
Güneş panelleri güneş kolektörlerinden farklı olarak sıcak su değil, elektrik enerjisi üretirler. Panel yüzeyine gelen güneş ışığı, panellerin yapıldığı özel yarı iletken malzeme sayesinde elektrik üretmesini / dönüştürmesini sağlar. Sistemin çalışması için direk güneş ışığı almasına gerek yoktur, aydınlık da yeterlidir, bu sayede bulutlu havalarda dahi üretim yapılabilir.
Rüzgârdan nasıl elektrik elde edilir?
Rüzgâr türbinleri kanatları sayesinde rüzgârın kinetik enerjisini elektrik enerjisine çevirirler. Üretim kapasitesi / gücü, türbin kanatları büyüdükçe ve rüzgâr hızı arttıkça artar.
